Í síðdegisútvarpinu í dag ræddi Arnþrúður Karlsdóttir við Leif Árnason og Valgerði Jónsdóttur sem bæði eiga sæti í mannréttindasamtökunum Mín leið Mitt val um viðvörun þeirra við valdframsali stjórnvalda til alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar WHO´í heilbrigðismálum. Það er mjög sérstakt að ætla að framselja vald til WHO, stofnunar sem ekki er ríkisstofnun og lýtur ekki stjórn fólks sem aðildarríki hafa neitt um að segja. Þau hafa kynnt málið bæði fyrir Forseta Íslands og Umboðsmanni Alþingis.
Valgerður bendir á að WHO sé í rauninni bara sjóður þar sem aðildarríkin greiði smáræði en aðalfjármagnið komi frá ýmslum félögum og fyrirtækjum sem séu hagsmunatengd. Ýmsir haldi því fram að rekstrarfyrirkomulagið og tekjuöflunin sé tengd við peningaþvætti. Framkvæmdastjóri sjóðanna sé Tedros Adhanom Ghebreyesus með ákværu á sér hjá stríðsglæpadómstólnum í Haag.
Valgerður segir mjög súrrealískt að Ísland sé á leið að framselja vald til WHO sér í lagi í ljósi þess að hvernig tilurð og stjórnun WHO sé háttað. WHO sem sé undir miklum áhrifum lyfjarisa sem leggi til dæmis mest af því fé til WHO sem það sé rekið á.
Þeir sem starfa fyrir WHO eru í skattaparadís og njóta skattfrelsis eins og diplómatar
Stjórn WHO er skipuð að undirlagi Sameinuðu þjóðanna og þar eru örfáir starfsmenn sem þiggi hjá stofnuninni skattfrjáls laun. Helmingur þeirra fjármuna sem stofnunin hafi úr að spila fari í ferðalög og hinn helmingurinn í umsýslu vegna fjögurra sjúkdóma sem WHO hefur ákveðið að leggja áherslu á. Allir þeir sem gegna tengdum ábyrgðarsöðum hjá WHO séu í skattaparadís og greiði ekki skatta og þurfi ekki að gefa það upp til skattayfirvalda. Ekki liggur fyrir hvernig málum forsætisráðherra sé háttað en hún gegnir sendiherrastöðu hjá WHO.
WHO getur notað hlýnun jarðar sem alheimsfaraldur og beitt aðgerðum
Valgerður segir að í ljósi alls þessa sé í raun ótrúlegt að Ísland sé í þeirri stöðu að til standi að Ísland samþykki að undirgangast farsóttarsáttmála WHO og breytingar á alþjóðaheilbrigðisreglugerðinni sem færi WHO úr ráðgefandi hlutverki yfir í að geta skipað ríkjum fyrir hvað varðar farsóttarmál þeirra. Fram hefur komið að skilgreiningin á faraldri í breyttri alþjóðareglugerðinni sé að hægt væri í raun að skilgreina hvað sem er sem faraldur, til dæmis hlýnun jarðar, efnahagskrísur og svo framvegis. Því er ljóst að völdin sem WHO fær eru mjög mikil. Þá getur WHO einnig skilgreint hvað teljist hatursáróður og látið til að mynda lokað fyrir gagnrýna umræðu hvað varðar málefni WHO.
Mín leið, Mitt val með undirskriftasöfnun
Samtökin Mín leið, mitt val hafa staðið fyrir undirskriftasöfnun þar sem fólk sem vill að Ísland gangi úr WHO hefur skrifað undir og hafa samtökin skilað undirskriftunum til Umboðsmanns Alþingi sem og forseta Íslands. Leifur segir að samtökin hafi kynnt málið Umboðsmanni Alþingis og herra Guðna Th. Jóhannessyni forseta Íslands og komið sínum sjónarmiðum sem og sjónarmiðum þeirra sem skrifuðu undir á framfæri.
Leifur bendir á að það sé mjög mikilvægt að hafa kynnt forsetanum efnið því að ef Ísland samþykkir sáttmálann og svo séu sett lög sem séu í tengslum við efni sáttmálans þá muni koma til kasta forseta hvort þau verði samþykkt.
Hlusta má á ítarlegri umfjöllun um málið í spilaranum hér að neðan
